Metodyka ewaluacji

Opis:

Ewaluacja to systematyczne badanie wartości lub cech konkretnego programu, działania lub obiektu z punktu widzenia przyjętych kryteriów w celu jego usprawnienia, rozwoju lub lepszego zrozumienia (Korporowicz, 2001: 103-4). Kurs podzielony jest na trzy moduły: teoretyczny, metodologiczny i warsztatowy (praktyczny). W trakcie konwersatorium omawiane są stosowane definicje ewaluacji. Przedstawiany jest zarys rozwoju tego podejścia i poruszana jest tematyka jego relacji i z innymi zastosowaniami nauk społecznych. W części teoretycznej kursu studenci zaznajamiani są z celami, typami i kryteriami ewaluacji. W części metodologiczno-organizacyjnej ćwiczone jest projektowanie ewaluacji, omawiani są uczestnicy procesu ewaluacji. Szczególna uwaga przyłożona jest do metod i technik stosowanych w badaniach ewaluacyjnych (zagadnienie doboru technik do konkretnych problemów badawczych, zbierania danych, określanie wskaźników zjawisk społecznych poddawanych badaniu w procesie ewaluacji, analiza danych). W części praktycznej zajęć omawiane są przykłady konkretnych ewaluacji pojedynczych projektów jak i szerokich programów z zakresu polityki społecznej, oraz ćwiczone jest pisanie raportów z badań ewaluacyjnych. Ostatnim, ale nie najmniej ważnym omawianym zagadnieniem są etyczne kwestie związane z procesem ewaluacji.

 

Kryteria zaliczenia:

Obecność, Referat z lektury uzupełniającej, Projekt badania ewaluacyjnego

 

Lektury:

 

1. Zajęcia wprowadzające: Definicja ewaluacji; Zarys historii badań ewaluacyjnych

 

Olejniczak, Karol. 2008. Wprowadzenie do zagadnień ewaluacji. W: K. Olejniczak, M. Kozak, B. Ledzion (red.). Teoria i praktyka ewaluacji interwencji publicznych: Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Profesjonalne i Akademickie, s.17-43.

 

Simons, Helen. 1997. Specyfika i rozwój studiów ewaluacyjnych. W: L. Korporowicz (red.). Ewaluacja w edukacji. Warszawa: Oficyna Naukowa, s.21-47.

 

Theiss, Maria. 2010. Historyczne źródła i czynniki rozwoju ewaluacji. B. Szatur-Jaworska (red.). Ewaluacja w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, s.15-23.

 

2. Ewaluacja jako rodzaj badań stosowanych

 

Frieske, Kazimierz W. 2008. Nauki społeczne w służbie spraw publicznych – polskie tradycje. W: A. Haber, M. Szałaj (red.). Środowisko i warsztat ewaluacji. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, s.13-29.

 

referat: Podgórecki, Adam. 1962. Charakterystyka nauk praktycznych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s.125-139.

 

referat: Ozierański, Piotr. 2006. O związkach ewaluacji i socjotechniki. „Polityka Społeczna” 1: 18-22.

 

3. Cele badań ewaluacyjnych

 

Korporowicz, Leszek. 2001. Rozumienie ewaluacji: Historia, która ma przyszłość. W: J. Ł. Grzelak, M. J. Sochocki (red.). Ewaluacja profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. Warszawa: Pracownia Profilaktyki Problemowej, s.101-116.

 

referat: Zalewski, Dariusz. 2008. Możliwości i ograniczenia wykorzystania wyników ewaluacji przez instytucje publiczne. W: A. Haber, M. Szałaj (red.). Środowisko i warsztat ewaluacji. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, s.31-49.

 

4. Typy badań ewaluacyjnych

 

Szatur-Jaworska, Barbara. 2010. Typologie ewaluacji. W: B. Szatur-Jaworska (red.). Ewaluacja w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, s.34-44.

 

referat: Nevo, David. 1997. Konceptualizacja ewaluacji edukacyjnej. Analityczny przegląd literatury. W: L. Korporowicz (red.). Ewaluacja w edukacji. Warszawa: Oficyna Naukowa, s.51-64.

 

5. Kryteria ewaluacji

 

Theiss, Maria. 2010. Kryteria ewaluacji. W: B. Szatur-Jaworska (red.). Ewaluacja w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, s.45-60.

 

referat: Szałaj, Maciej. 2007. Mechanizmy doboru kryteriów oceny w ewaluacji ex-post. W: A. Haber (red.). Ewaluacja ex-post: Teoria i praktyka badawcza. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, s.59-74.

 

6. Projektowanie ewaluacji

 

Godlewska, Justyna. 2010. Planowanie ewaluacji. W: B. Szatur-Jaworska (red.). Ewaluacja w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, s.93-101.

 

referat: Robson, Colin. 1997. Projektowanie ewaluacji. W: L. Korporowicz (red.). Ewaluacja w edukacji. Warszawa: Oficyna Naukowa, s.147-162.

 

7. Aktorzy ewaluacji

 

Korporowicz, Leszek. 2008. Interakcyjne aspekty procesu ewaluacyjnego: Pomiędzy analizą a animowaniem zmian społecznych. W: A. Haber, M. Szałaj (red.). Środowisko i warsztat ewaluacji. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, s.71-89.

 

referat: House, Ernest R. 1997. Demokratyzacja ewaluacji. W: L. Korporowicz (red.). Ewaluacja w edukacji. Warszawa: Oficyna Naukowa, s.225-243.

 

8. Metody badań ewaluacyjnych

 

Jasiński, Mikołaj i Michał Kowalski. 2007. Fałszywa sprzeczność: metodologia jakościowa czy ilościowa? W: A. Haber (red.). Ewaluacja ex-post: Teoria i praktyka badawcza. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, s.97-114.

 

referat: Sułek, Antoni. 2002. Quasi-eksperymentalne oceny reform społecznych. W: A. Sułek. Ogród metodologii socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s.182-205.

 

9. Wskaźniki w badaniach ewaluacyjnych

 

Górniak, Jarosław i Karolina Keler. 2007. Wskaźniki w ewaluacji ex-post programów publicznych. W: A. Haber (red.). Ewaluacja ex-post: Teoria i praktyka badawcza. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, s.155-181.

 

referat: Mayntz, Renate, Kurt Holm i Peter Hübner. 1985. Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s.23-30, 50-55.

 

10. Metody jakościowe w badaniach ewaluacyjnych

 

Mandes, Sławomir. 2008. Metody jakościowe w ewaluacji. W: K. Olejniczak, M. Kozak, B. Ledzion (red.). Teoria i praktyka ewaluacji interwencji publicznych: Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Profesjonalne i Akademickie, s.129-149.

 

referat: Szatur-Jaworska, Barbara. 2010. Metody zbierania danych – obserwacja. W: B. Szatur-Jaworska (red.). Ewaluacja w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, s.102-107.

 

referat: Szatur-Jaworska, Barbara. 2010. Metody zbierania danych – analiza dokumentów. W: B. Szatur-Jaworska (red.). Ewaluacja w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, s.108-117.

 

referat: Theiss, Maria. 2010. Metody zbierania danych – wywiady socjologiczne. W: B. Szatur-Jaworska (red.). Ewaluacja w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, s.118-124.

 

11. Metody ilościowe w badaniach ewaluacyjnych

 

Widła, Łukasz. 2008. Zastosowanie metod ilościowych w ewaluacji. W: K. Olejniczak, M. Kozak, B. Ledzion (red.). Teoria i praktyka ewaluacji interwencji publicznych: Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Profesjonalne i Akademickie, s.150-178.

 

referat: Batorski, Dominik. 2008. Metody analizy sieci i ich zastosowanie w ewaluacji. W: A. Haber, M. Szałaj (red.). Środowisko i warsztat ewaluacji. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, s.167-191.

 

12. Ewaluacja w celu powielenia programu

 

Sochocki, Marcin J. 2001.Profilaktyka w szkole (o profilaktyce, jej wykonawcach, rodzicach i ewaluacji). W: J. Ł. Grzelak, M. J. Sochocki (red.). Ewaluacja profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. Warszawa: Pracownia Profilaktyki Problemowej, s.191-211.

 

referat: Okulicz-Kozaryn, Katarzyna. 2001. Standardy poprawnego budowania skutecznych programów profilaktycznych – model sześciu faz. W: J. Ł. Grzelak, M. J. Sochocki (red.). Ewaluacja profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. Warszawa: Pracownia Profilaktyki Problemowej, s.58-81.

 

13. Przykłady ewaluacji

 

Szarfenberg, Ryszard. 2010. Ewaluacja projektów – przykłady. W: B. Szatur-Jaworska (red.). Ewaluacja w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, s.168-182.

 

14. Etyczne aspekty badań ewaluacyjnych

 

Wadowski, Dariusz. 2001. Odpowiedzialność ewaluatora za program. W: J. Ł. Grzelak, M. J. Sochocki (red.). Ewaluacja profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. Warszawa: Pracownia Profilaktyki Problemowej, s.179-187.

 

referat: B. Szatur-Jaworska. 2010. Standardy ewaluacji. W: B. Szatur-Jaworska (red.). Ewaluacja w służbach społecznych. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, s.81-90.

 

15. Prezentacje prac studentów

 

 

Podziękowania dla dr hab. Ryszarda Szarfenberga za zgodę na udostępnienie materiałów dydaktycznych.